Vinyl/ debuutLP 1967 - Van Morrison, Blowin’Your Mind! - Stateside (EMI), 1967/1968

04.30 uur

Mijn Sander, mijn zoon,

Jij hebt gisteren via je Smart wellicht ook naar de eedaflegging van Donald Trump gekeken. Wat een agressie en rancune stelde de nieuwe president van Amerika tentoon. Hoe kijk jij daartegen aan, zoon? Als dat het gouden tijdperk van Amerika aankondigt, dan hou ik mijn hart vast en nog meer omdat de zielige man denkt dat hij door God gered en gestuurd wordt. Maar ‘Amerika first en de rest kan stikken’, is niet meteen een Bijbelse boodschap. We hebben het al dikwijls gezegd, zoon. We leven op een scharnierpunt in de  geschiedenis en samen zullen we de nabije toekomst in de ogen kijken: ik als oude man en jij als beloftevolle millennial die de nieuwe wereld levenslang mee vorm zal moeten geven. Tot de laatste snik zal ik je steunen en helpen. Vandaag pakken we samen meteen de nieuwe dag aan met handen en voeten, en we klimmen tot in de top! 

Ik zou je zoals je vroeg schrijven en ik schrijf je. Ik gebruik deze dinsdagochtend 21 januari 2025 graag om kort te vertellen waar ik de vorige week zoal heb vertoeft zodat je op je levenskaart kunt aanstippen waar je al dan niet moet aanmeren om zoals een Lord Byron (1788-1824) te genieten van kleine en grote geneugten van het leven. Want vergis je nooit: het leven van mensen zolang ze bestaan is altijd eenvoudig en praktisch gebleven: ademen, eten en drinken, jezelf veilig stellen. Ja, ook werken en ook vechten om territorium. En als het even kan: reizen om cultuur in te ademen wat je sociale vaardigheden bevordert. Nu, een Byron moet je niet worden of willen zijn, want die maakte verre reizen en vooral om aan zijn schuldeisers te ontsnappen. Bovendien was zijn leven vol aristocratische excessen en kende hij talrijke liefdesaffaires. Liefdesaffaires om aan ten onder te gaan en niet zoals Elon Musk die met heel wat vrouwen twaalf kinderen heeft gemaakt om zogezegd zijn fantastische genen aan de mensheid te schenken. Waar hij geen rekening mee hield - Elon Musk eh - was dat zijn oudste zoon vertrok naar de universiteit als jongen, maar als transgender Vivian Musk - volledig omgebouwd - terug thuis kwam. Daar sloeg Elon tilt van en hij ontwikkelde zijn ‘woke-gedachtevirus’ en zei hardop dat het zijn zoon gedood had! Dit brak in Elon Musk zijn edel gedachtegoed dat prat ging op progressiviteit, het redden van het milieu, elektrische auto’s en uiteraard zijn Starlink, ken je wel als de satellietconstellatie van het Amerikaanse ruimtevaartbedrijf SpaceX voor het aanbieden van internettoegang. En uiteindelijk sloot hij zich aan bij de bende van Trump. Arme Elon Musk! Neen, bij Lord Byron, levensgenieter boven alles, ging het er eenvoudiger aan toe. Hij leefde dan ook tijdens de eeuwwisseling van de achttiende naar de negentiende eeuw toen het vervloekte kapitalistische systeem aan zijn opmars bezig was. Maar internet was nog eeuwen verwijderd. Techniek stond grosso modo nog in zijn kinderschoenen. Byron reisde te schip of te koets met paarden en wellicht ezels, want die laatsten zijn er altijd geweest, zowel bij dier als mens.  

We keren even op onze stappen terug. Maandag 13 januari, ruim een week geleden, was een rustige sneeuwdag die kil en grauw rond me hing zoals een schil rond ui. Ik heb al vroeg het haardvuur aangestoken en me in de relaxzetel genesteld. Met het boek ‘Over de toekomst’ van Martin Rees ben ik meerdere keren in slaap gesukkeld. Het was Mila, onze schone Schotse vouwoorkat, die me er op attent maakte dat er een verse blok hout in de Flam moest gestoken worden. Met haar korte maar dikke staart scheerde ze zoals een komeetje langs mijn blote voeten en dat kietelde me meteen uit mijn hazenslaapje. Met een glimlach legde ik dan zonder overtuigende visie op de toekomst zo’n berkenblok op het flakkerende vuur. Je weet wel, uitmuntend brandhout van de berkenbomen die weelderig op het landschap van bompa wiegden in de wind. Intussen luisterde ik meerdere keren na mekaar naar ‘Idiot Prayer’ van Nick Cave (alone at Alexandra Palace). Zo mooi zoon! Ik zou deze pianomuziek als woorden in mijn hart willen branden en als ik het kon, voor je willen spelen als je op bezoek bent. Telkens weer smelt ik ervan zoals een forse sneeuwman in de winterzon. Ik ben een man, dat weet ik zeker, maar ik wil bekennen dat mijn tranen tegen de oogwanden duwden zoals bezeten fans aan het podium doen voor een optreden van jouw favoriet Ghost. Ik overdrijf geen traan!

Dinsdag 14 januari: columndag, reed ik rond de middag naar Hasselt-city voor een snelle blik in Fnac, De Standaard Boekhandel en de INNO voor soldenkoopjes, maar ik kwam van een kale kermis thuis. De zeventig procent korting waarmee ze me gelokt hadden, gold voor shit die zelfs Primark-kopers of rommelaars alom niet begeren. Ik heb me dan maar volgegoten met twee heerlijke cappuccino’s in mijn vertrouwde coffee-LPzaak ‘Just for the Record’ aan het Diesterstraatje. Een verademing om even te vertoeven want je krijgt er gratis een Herman Broodexpo bovenop. Ach, het is een kleine oase in de stad die zo verpauperd is als prins Laurent. Maar in Hasselt, dus: niets gekocht. De fietstocht leverde me echter wel twintig kilometers in de benen op en ik haalde alzo een frisse neus zonder vicks of een ander medisch sproeimiddel. Eens thuis heb ik lekkere bonensoep gegeten en struinde ik als een ekster (vogel van het jaar, weet je) door het privé-domeinboek ‘Brieven’ van Stendhal. Hij leefde met de Franse revolutie en het rationalisme en deed dat met zoveel hartstocht en levensgevoel dat al mijn snaren trillen als ik hem lees. Je kent me zoon, met boeken heb ik een aparte verhouding die ver boven alle satellieten rond de aarde staat. Jij hebt natuurlijk google, AI en chatGPT, maar ik zoek de woorden en het verbazingwekkende nog in boeken van epicuristen en andere woordenkunstenaars van de menselijke geest. 

Woensdag stond en staat zoals elke zaterdag opnieuw in het teken van mijn 88-jarige mama Josephine, jouw bomma. Samen op stap! En dan weet je het wel: dat is een lokaal rondje bezoeken brengen aan de betere koffiezaken met eigen gebak of snuisterijen. Woensdag 15 januari was dat verse kaastaart en excellent koffie in Den Apotheker aan de markt in Balen. De gemeente Balen, beroemd en berucht van boek & film  ‘Groenten uit Balen’ van auteur Walter van den Broeck (1941-2024). Je weet dat ik er graag kom en dat ik altijd maar opnieuw blijf vertellen van de auteur omdat hij een tijd lang met mijn vader Leopold les gaf in de plaatselijke technische rijksschool. Ook kunstenaar Jef Gheys (1934-2018) en politicus Jef Sleeckx (1937) zaten er met hem toen broederlijk in de lerarenkamer. De marsorders waren toen praktische kennis doorgeven, solidariteit en kameraadschap. Ken je dat nog op de werkvloer, zoon? Bestaat dat nog? Mijn vader heeft er niet alleen altijd in geloofd, maar heeft het nog voelbaar gekend. En zijn collega’s in de Balense school waren in de Vlaamse geschiedenis niet van de minste. Onthou dat maar als je aan bompa denkt. En zaterdag is het altijd weer naar PUUR in Geel, een chocolatier & ijsbar met heerlijke pralines en uitmuntende amandelcake. Dat is smikkelen geblazen, zoon. Wanneer kom jij eindelijk eens mee? In de vrolijke lente? Als de zon straalt? Er is ook een kleurrijk terras. Noteer het alvast in je bucketlist van 2025, wil je?

Donderdag 16 januari! Wat een dagje. Mama naar garage IMEX voor autocheck want vrijdag moest ze naar de autokeuring waar ze met vlag en wimpel slaagde voor nog een jaartje Hyundaiplezier, hahaha. Maar om nog even bij donderdag te blijven stilstaan, gingen mama en ik wandelen in Diest, de Oranjestad (cf. huis Nassau) aan de grens van Hageland en Kempenland. Lijf en geest verliezen aan de waterrijke gebieden van de Halve Maan. In mijn handen hield ik Belle van Zuylen geklemd, de andere mama, want je weet dat ik altijd een lekker boekje moet hebben voor als ik ergens neerplof. Wel, donderdag was dat een bijbeltje van een van de boeiendste vrouwen uit de 18de eeuw met haar proza gebundeld in ‘Rebels en beminnelijk’. Ja, ik weet wat je nu gaat zeggen! Lees eens iets modern, papa. Maar wat? Zonder te willen zeggen dat er geen fantastische auteurs meer zouden zijn. Integendeel: veel te veel om op te snoepen, maar pure literatuur zit voor mij toch het meest verscholen in de literatuur van toen. In Diest sloeg ik mevrouw Van Zuylen voor het eerst open in de ambachtelijke koffiebranderij Stroobants (al drie generaties lang) aan de Oude Tramweg (dat smal straatje waar ook een Leonidas is, weet je?) En las ik met vreugde de volgende paragraaf, ik citeer, “Sinds een tijd raad ik alle vrouwen die ik tegenkom een studie van de logica aan. Vooral emigranten hebben mij doen inzien dat men moet leren wennen met een strikte nauwkeurigheid te redeneren om geen grove onzin te praten, zodra het verdriet of het verlangen of de wrok ons daartoe uitnodigen en de omstandigheden ons in een nieuwe situatie plaatsen, die met onze vroegere gewoonten in strijd is…”. Hé zoon! Brandend actueel, toch? Wel, ze schreef het in haar dagboek neer op 5 april 1782. Nostalgie? Kan zijn. Het drijft me echter vaker dan ooit in de wrede wereld waarin we leven. Het zij zo. Het is wat het is. In De Standaard Boekhandel kocht ik even later en plots - aan vijftig procent korting - de luxe verzamelbox (linnen rug en goudopdruk) van ‘Toenga’ van de Belgische tekenaar Edouard Aidans (1930-2018). Zo mooi en als ik die strips opensla dan kruip ik virtueel onder mijn hunebed om er nooit meer onderuit te moeten komen. Jawel, heel zeker! Ik heb je ooit ronduit over Toenga verteld. Als we in de bossen wandelden van Oostham, of op stenenrooftocht gingen in de valleien van de Ourthe of de Amblève (Hockai, Hotton, La Roche-en-Ardennes). Valt je steentje? Mhmmm, Toenga de holbewoner met zijn kreupele boezemvriend Noen, schaarsgeklede Ohama en sabeltandtijger Aram. Eindeloos zalige avonturen in de prehistorie.   

Zoon, ik moet besluiten. Deze dinsdagochtend stoomt op naar half zeven en dat is mijn deadline omdat dan de column met Mailchimp moet verstuurd worden. Ik zal nog snel meedelen dat we vrijdag (17 januari) een dagje lang in Maastricht verbleven. Zalig, die stad der euregiosteden die ik je al lang geleden heb leren kennen en waarvan jij ook regelmatig met je grote liefde Lindsey geniet. Lach maar, we smulden weer van een stukje (warme) kersentaart met koffie van koffiebranderij Blanche Dael in de speltbakkerij Bisschopsmolen. Uiteraard bezocht ik onze gemeenschappelijke platenzaak ‘Kinsum Records’ (geen nieuwe Ghost voor jou en voor mij geen Van Morrison) over de Maas. En euh, schandalig, maar neen, de boekentempel De Tribune heb ik niet bezocht. Tijd, tijd, tijd… maar nu moet ik er een punt achter zetten. Ik vertel je meer in mijn volgend briefje dat je spoedig zal overvallen. Of misschien wip je intussen thuis even binnen? 

Dag lieve zoon, dag Sander,

Ik zie je graag,

Paps, Leopold L.

06.36 uur